Jutros dok sam se spremala za posao, slušala sam jutarnju radio emisiju. Voditelji su pričali o tome što su voljeli jesti za doručak kad su bili mali. Isto pitanje uputili su i gledateljima. Jedna od voditeljica rekla je da je najviše voljela griz na mlijeku posipan kakaom. Izjavila je da ga i sad tu i tamo jede pod izlikom da ga priprema za svoju djecu. Voditelj je rekao da mu je nedavno došlo da jede kruh s medom, njegov omiljeni doručak iz djetinjstva, i da je zaboravio koliko je to fino. Treća je voditeljica pak pričala da je jela kruh s eurokremom. Eurokrem je bio namaz s dvije kreme, smeđa je bila od čokolade i lješnjaka, a bijela od mlijeka. U moje vrijeme većina je djece jela Čokolino. Čokolino je kaša s okusom čokolade. Odrasli koji i dalje vole Čokolino često raspravljaju koja je najbolja konzistencija. Jedni strastveno brane da je bolji gusti Čokolino dok drugi s jednako žara objašnjavaju da je jedino dobar tekući. Koliko se sjećam nisam baš voljela Čokolino, a pogotovo ne griz. Kao malo dijete isto sam voljela kruh s medom. Sjećam se i da sam uvijek više voljela koricu kruha nego sredinu, za razliku od većine djece. Nekima su roditelji čak pripremali tost bez korice. Kasnije sam često doručkovala pahuljice s jogurtom. U osnovnoj školi mi je bilo prerano doručkovati prije škole, i kao u filmovima gdje mame pripreme veliki stol s pahuljicama, palačinkama, voćem i sokom od naranče, a tinejdžer samo zgrabi šnitu kruha na izlasku iz stana, ja sam uvijek ustala u zadnji čas i isto tako uzela gutljaj čaja s medom i limunom i griz tosta s maslacem koji mi je mama pripremila i odjurila u školu znajući da već kasnim.
U mojoj osnovnoj školi djeca su išla po doručak pod velikim odmorom u pekarnicu. Buhtle s čokoladom, mali slanci, lisnato sa sirom i masne piroške bili su najveći hitovi. Valjda su se tada Zagrepčani i naučili da žive na pekarskim proizvodima, i da im je to čak i zamjena za kuhani ručak.
Pokraj moje osnovne bio je i Medin brlog, dućan koji je prodavao sve i svašta, a ciljana publika bila su djeca. Tamo smo kupovali razne slatkiše i grickalice. Jedna stvar koja se samo tamo mogla kupiti bila je šok žvaka. Šok žvaka bila žvakaća guma koja je dolazila u različitim okusima. Vanjski sloj bio je užasno kiseo, do te mjere da bi jedva izdržao prožvakati je a da je ne ispljuneš. Radili bismo različite grimase dok ne bismo došli do unutrašnjosti koja je bila slatka. Tamo smo kupovali i klasične kraševe slatkiše poput kiki bombona, životinjskog carstva, napolitanki i bananka. Tada nisam znala da se čokolada tvornice Union, koja je bila preteča Kraša, jela čak na Bečkom dvoru! Pedesetih godina ta tvornica se udružila s par manjih proizvođača u tvornicu pod imenom Kraš.
Josip Kraš je bio jedan od antifašističkih boraca, narodni heroj i sindikalist koji je se borio za radnička prava. Mama mi je nedavno ispričala da je tada netko smislio poznatu rečenicu "Borio se borio i u keks pretvorio."
Kiki bomboni poznati i kao kikići, nastali su već u 30-tima 20.stoljeća, i tada je dječak Ratko Zvrko, kasnije poznati dječji pisac, osmislio poznati slogan „Bilo kuda Ki-Ki svuda". Životinjsko carstvo osmišljeno je u pedesetima, kada su u pakiranje već postojećih tankih čokoladica dodali naljepnice sa slikama životinja koje su se onda skupljale i ljepile u album koji su isto prodavali. Onda si se mogao đorati, tj. razmjenjivati dupliće s prijateljima. Životinjsko carstvo se proizvodi i dan danas no crteži su zamijenjeni fotografijama, i najčešći motivi su insekti i gmazovi.
Kupovali smo i Snjeguljicu, Bubi i Njofru, poznate Ledo sladolede koji su se sada opet počeli proizvoditi baš zbog nostalgije moje generacije. Nedaleko od škole bila je i slastičarnica gdje smo kupovali sladolede na kuglicu. Tada su kuglice bile jeftine, svega par kuna, a ne nekoliko eura kao sada. No ipak smo se služili trikovima da dobijemo više, za manje novaca. Neko snalažljivo dijete otkrilo je da ako bi naručio pola-pola, tj. pola kuglice jednog okusa, pola drugog, dobio bi više nego da si naručio samo jedan okus. A i zabavnije je jer moraš osmisliti dobru kombinaciju. Ja sam voljela sladoled jogurt-šumsko voće jer nije bio presladak. Većina djece voljela je čokoladu i stracciatellu a jedna prijateljica uvijek je jela sladoled od limuna! U blizini naše škole bili su i jedni od prvih fast food restorana u Zagrebu po uzoru na američke. Nama djeci to je bilo novo i zabavno. Otići na pomfrit i točenu kolu, nositi ih na plastičnom pladnju s malim vrećicama kečapa ili majoneze, i zezati se sat-dva u prostoru koji izgleda kao u američkim filmovima.
Kasnije smo ta druženja zamijenili našim prvim kavama s mlijekom u kafićima na obližnjem Cvjetnom trgu, a nekad bismo išli i u internet cafe gdje smo trolali ljude u chatovima prije nego što je postojao glagol baš za to. I tako mi je spremanje za posao proteklo u sjećanju na osnovnu školu, i iako sam se voljela družiti s prijateljima i raditi gluposti, drago mi je da mogu zaboraviti na nenajavljeno ispitivanje pred pločom i štrebanje nezanimljivih podataka.
Zanima me što ste vi jeli kao djeca za doručak, kakve ste slatkiše voljeli koji se možda više ni ne proizvode? Slobodno javite u komentarima ili mi pošaljite mail.
jutros - this morning (adverb)
spremati se - to get ready (verb)
posao - work (noun)
slušati - to listen (verb)
jutarnja - morning (adjective)
radio emisija - radio show (noun)
voditelj - host (noun)
pričati - to talk (verb)
voljeti - to love (verb)
jesti - to eat (verb)
doručak - breakfast (noun)
mali - small (adjective) here meaning children
pitanje - question (noun)
uputiti - to address (verb)
gledatelji - viewers (noun)
voditeljica - female host (noun)
najviše - the most (adverb)
griz - semolina (noun)
mlijeko - milk (noun)
posipati - to sprinkle (verb)
kakao - cocoa (noun)
izjaviti - to state (verb)
tu i tamo - every once in a while (phrase)
izlika - pretense (noun)
pod izlikom - under the pretense
pripremati - to prepare (verb)
djeca - children (noun)
nedavno - recently (adverb)
Došlo mi je da - I felt like ... (phrase)
kruh - bread (noun)
med - honey (noun)
omiljeni - favorite (adjective)
zaboraviti - to forget (verb)
fino - delicious (adjective)
treća - third (adjective)
pak - on the other hand (adverb)
eurokrem - chocolate spread (noun)
namaz - spread (noun)
čokolada - chocolate (noun)
lješnjak - hazelnut (noun)
bijela - white (adjective)
mlijeko - milk (noun)
u moje vrijeme - in my time (phrase)
većina - most (noun)
djeca - children (noun)
jesti - to eat (verb)
Čokolino - a type of chocolate-flavored porridge (proper noun)
kaša - porridge (noun)
okus - flavor (noun)
čokolada - chocolate (noun)
odrasli - adults (noun)
raspravljati - to argue (verb)
konzistencija - consistency (noun)
strastveno - passionately (adverb)
braniti - to defend (verb)
gusti - thick (adjective)
s jednako žara - with equal passion (phrase)
tekući - liquid (adjective)
koliko se sjećam - as I recall
sjećati se - to remember, recall (verb)
nisam baš voljela - i didn't really like it (phrase)
pogotovo - especially (adverb)
korica - crust (noun)
sredina - middle (noun)
razlika - difference (noun)
za razliku od - unlike (adverb)
nekima - to some
roditelji - parents (noun)
pripremati - to prepare (verb)
tost - toast (noun)
bez - without
pahuljice - cereal (noun)
jogurt - yogurt (noun)
prerano - too early (adverb)
osnovna škola- primary school (noun)
filmovi - movies (noun)
pripremiti stol - set the table (phrase)
palačinke - pancakes (noun)
šnita - slice (noun)
zgrabiti - to grab (verb)
na izlasku - on their way out (phrase)
ustati - to get up (verb)
u zadnji čas - at the last minute (phrase)
gutljaj - sip (noun)
čaj - tea (noun)
med - honey (noun)
limun - lemon (noun)
griz - bite (noun)
maslac - butter (noun)
odjuriti - to rush (verb)
znajući - knowing (adverb)
kasniti - to be late (verb)
veliki odmor - recess (noun)
pekarnica - bakery (noun)
buhtla - bun (noun)
slanci - salty breadsticks (noun)
lisnato (tijesto) - puff pastry (noun)
sir - cheese (noun)
piroška - fried pastry (noun)
hit - huge success, hit (noun)
valjda - i guess, probably (adverb)
naučiti - to learn (verb)
živjeti na- to live on (phrase)
živjeti na kruhu i vodi - to live on bread and water (phrase)
pekarski proizvodi - bakery products (noun phrase)
zamjena - replacement (noun)
kuhan - cooked (adjective)
ručak - lunch (noun)
Medin brlog - Bear's den - name of a store (proper noun)
sve i svašta - anything and everything (phrase)
dućan - store (noun)
ciljana publika - target audience (noun)
slatkiši - sweets (noun)
grickalice - snacks (noun)
šok žvaka - shock gum - proper noun (noun)
žvakača guma - bubble gum (noun)
dolaziti u različitim okusima - come in different flavours (phrase)
vanjski sloj - outer layer (noun)
užasno - extremely (adverb)
kiseo - sour (adjective)
do te mjere - to the extent, to the point (phrase)
izdržati - to endure (verb)
prožvakati - to chew (verb)
ispljunuti - to spit out (verb)
raditi grimase - make faces (noun)
unutrašnjost - inside (noun)
sladak - sweet (adjective)
Kraš - a Croatian confectionery company (proper noun)
kiki bomboni - candy (noun)
Životinjsko carstvo - Animal kingdom - croatian chocolate (noun)
napolitanke - wafer cookies (noun)
bananko - chocolate-covered banana candy (noun)
tvornica - factory (noun)
preteča - precursor (noun)
bečki dvor - Viennese court (noun phrase)
udružiti - to merge (verb)
proizvođači - manufacturers (noun)
antifašistički - anti-fascist (adjective)
borac - fighter (noun)
narodni heroj - people's hero (noun phrase)
sindikalist - trade unionist (noun)
radnička prava - workers' rights (noun phrase)
"Borio se, borio i u keks pretvorio" - 'He fought and fought and in the end he turned into a cookie'.
smisliti - to come up with (verb)
dječji pisac - children's author
Bilo kuda Ki-Ki svuda - "Wherever you go, Ki-Ki is everywhere."
slogan (phrase)
čokoladice - small chocolates (noun)
tanki - thin (adjective)
naljepnice - stickers (noun)
skupljati - to collect (verb)
crteži - drawings (noun)
isto tako - as well (adverb)
i dan danas - even today (phrase)
fotografije - photographs (noun)
motivi - motifs (noun)
insekti - insects (noun)
gmazovi - reptiles (noun)
đorati = razmjenjivati - to trade (verb, slang)
duplići - duplicates (noun)
Snjeguljica - name of an ice cream Snow white (proper noun)
sladoled - ice cream (noun)
nostalgija - longing (adjective)
generacija - generation (noun)
nedaleko od - not far away from (phrase)
slastičarnica - pastry shop (noun)
kuglica - scoop (noun)
jeftin - cheap (adjective)
svega - just, only (adverb)
kuna - Croatian currency (noun)
snalažljiv - resourceful (adjective)
pola-pola - half and half (phrase)
kombinacija - combination (noun)
osmisliti- to come up with(verb)
presladak - too sweet (adjective)
stracciatella - name of an ice cream flavor (noun)
pomfrit - fries (noun)
točena cola - fountain soda (noun)
plastični pladanj - plastic tray (noun phrase)
vrećica - bag (noun)
kečap - ketchup (noun)
majoneza - mayonnaise (noun)
zezati se - to have fun, joke around (verb)
sat- dva - hour or two (phrase)
druženje - socializing (noun)
kava s mlijekom - coffee with milk (noun phrase)
obližnji - nearby (adjective)
Cvjetni trg - a square in Zagreb, Flowers square (proper noun)
internet cafe - internet café (noun phrase)
trolati - to troll (verb)
proteći - to pass in (verb)
nenajavljeno - unannounced(adverb)
ispitivanje - testing (noun)
ploča - blackboard (noun)
štrebanje - cramming (noun)
nezanimljiv - dull (adjective)
podatak - data, information (noun)
Translate these phrases :
P.S Just remember, if it's too difficult, you can help yourself with online translation tools. The important thing is to write it down. You can also write to me at croatianwitheva@gmail.com if you have any questions :)